serbian
 
.
doprinosi srpskoj fotografiji (istorija i teorija)

dr Miodrag JOVANOVIĆ (r. 1932)  

*
"...u težnji fotografije da se približi slikarstvu, čiji je vrhunac bio piktorijalizam na prelasku 19. u 20. vek, postojala je svest teoretičara da nije presudno da li je slika radjena rukom ili fotografskim aparatom. U okviru apokaliptičnog pitanja da li je slika mrtva i da li će klasično slikarstvo opstati, optimizam je upućen samo kreativnosti slikarstva, crteža, grafike i skulpture, jer nastaju manuelno, a fotografija i njeni izdanci film i televizija, izvorno su nekreativne tehnike pošto nisu nastale na taj način. Toj velikoj zabludi lek je u argumentaciji koja se nalazi u literaturi za 19. vek. A prošli 20. vek podseća da ni informatička revolucija nije ukinula presudne lansirne manuelne gestove."
*
dr Miodrag Jovanović

Biografija M. J.  
Knjige  
Nagrade  
 
 

Miodrag Jovanović je u višedecenijskom delovanju, pored obaveza univerzitetskog profesora, istoričara umetnosti i istraživača naše kulturne baštine, znatno doprinosio još jednoj oblasti - srpskoj fotografiji. U početku je, kao aktivan fotografski stvaralac i snimatelj kulturnih dobara, svojim snimcima dokumentovao sopstveni istraživacki rad, ili ih objavljivao u knjigama njegovih profesora i saradnika. Taj svoj fotografski angažman zadržao je tokom celog svog radnog veka, sve do danas. Sledi njegov hroničarski i teorijski rad, koji se na javnoj sceni srpske fotografije zapaža početkom šezdesetih godina, kada je započeo saradnju sa "Foto-kino revijom" najpre novinarski, a nastavio urednički. Tokom nekoliko decenija plodnog rada, osim posvećenosti svom osnovnom opredeljenju - srpskoj umetnosti 18. i 19. veka - nalazio je vremena da se uporedo posvećuje i problemima srpske fotografije. Tokom svih tih godina, uz svoje naučne radove, objavio je i preko stotinu tekstova o fotografiji u periodici i predgovora u katalozima. Tome treba dodati i njegovo visokokooperativno sudelovanje u radu pojedinih fotografskih organizacija, učešće u selekcionim žirijima i redakcijama časopisa, u savetima galerija. Treba pomenuti i njegovo učešće na strukovnim fotografskim skupovima; podsticanje studenata na istraživanje i pisanje seminarskih i diplomskih radova iz oblasti istorije (srpske) fotografije u okviru studija Istorije umetnosti, a i još mnoge druge aktivnosti. Jasno je da je reč o ličnosti koja je uvek bila spremna da podstakne, uputi, pouci i pomogne, čije je takvo delovanje donelo srpskoj fotografiji i izuzetan i blagorodan doprinos.  
Učestvujući u radu postojećih organizacija, ili nastajanju novih, pišući kritičke članke, predgovore i osvrte, doprinoseći stvaranju dinamične i fotografske ali i ukupne umetničke scene, uvek delatan dr Miodrag Jovanović je ostavio upečatljiv trag u brojim oblastima srpske fotografije, a na sreću i korist srpske kulture i dalje radi i doprinosi.


BIOGRAFSKA BELEŠKA 
Dr Miodrag Jovanović, istoričar umetnosti (Zrenjanin, 22. 02. 1932). Redovni profesor Filozofskog fakulteta u Beogradu za predmet Nacionalna istorija umetnosti novijeg doba. Na Filozofskom fakultetu u Beogradu, grupi za istoriju umetnosti, diplomirao 1957, magistrirao 1960, a doktorirao 1973. godine. Uža specijalnost: Srpska umetnost XVIII, XIX i pocetka XX veka. Osim kao pedagog, delovao i kao kustos Okolijskog narodnog muzeja, Stip (1957-58); sekretar Odeljenja za likovne umetnosti Matice srpske (od 1988); predsednik Temišvarskog odbora Matice srpske (od 1990). Autor je 60 stručnih radova, 4 monografije, 2 skripte; prevodilac 3 knjige.
* 
Autor posebnih izdanja:    
• "Srpsko slikarstvo u doba romantizma 1848-1878" (1976);

• "Novak Radonić - monografija" (1979);

• "Srpsko crkveno graditeljstvo i slikarstvo novijeg doba" (1987);

• "Oplenac - monografija" (1989);

• "Medju javom i med snom. Srpsko slikarstvo 1830-1870" (1994);

• "Muzeologija i zaštita spomenika kulture" (1994);

• "Uroš Predić - monografija" (1998);

• "Sto dela srpskog slikarstva", (2004).

*  
Fotografska biografija   
Fotografijom se bavi od studentskih dana. Kao fotograf najpre je beležio rezultate svojih terenskih istraživanja, zatim ilustrovao stručne radove, objavljena dela, predavanja... Tokom sedamdesetih godina učestvovao je i na jednom broju fotografskih izložaba. Mnoge njegove fotografije objavljivane su - osim u knjigama iz istorije srpske umetnosti - i u stručnoj fotografskoj periodici, uglavnom kao ilustracije njegovih tekstova, pretezno sa motivima reprodukcija umetničkih dela. Prva takva fotografija pod nazivom "Glad", objavljena je u Foto-kino reviji 1964; zatim sledi reprodukcija dela Djure Jakšića, Devojka sa lautom; pa Detalji sa putovanja; Crkva sv. Marka u Veneciji; Bogorodica sa Hristom; Unutrašnjost crkve Manastira Bezdina, i mnoge druge...

Na stranicama Foto-kino revije prof. Jovanović nije delovao samo kao autor fotografija već, mnogo više, kao hroničar, kritičar i analitičar (od 1961. do kraja veka tog casopisa, u decembru 1985). U istom časopisu je osim kao pisac, delovao i kao član redakcije i urednik rubrike "Analiza fotografskih radova" koju je vodio izmedju 1972. i 1977, i objavio oko 180 analiza fotografija raznih autora. Osim u Foto-kino reviji, prof. Jovanović je objavljivao tekstove o fotografiji i u drugim stručnim glasilima, npr. u muzejskim zbornicima (preko 150 teorijskih i hronicarskih tekstova u strucnim casopisima: kritika, eseja i tekstova za kataloge izlozbi na temu fotografije). Radovi dr Jovanovića su često citirani u stručnoj fotografskoj literaturi. Uz to, pisac je brojih predgovora u katalozima fotografskih izložaba, recenzent mnogih knjiga, mentor istoriografskih projekata, prevodilac fotografske literature (sa nemačkog); učesnik više simpozijuma o srpskoj fotografiji kao član stručnih odbora ili kao podnosilac referata; pa pisac odrednica o najistaknutijim srpskim fotografima u znamenitom Time-Beker leksikonu.

Odrzao mnogobrojna predavanja, strucna vodjenja kroz izlozbe, tribine o fotografiji. 
Bio je član više žirija Oktobarskih salona fotografije, član žirija fotografskog konkursa "Turističke lepote Jugoslavije", i predsednik žirija za dodelu Nagrade Nacionalnog centra za fotografiju za životno delo od (1996-2000). Član žirija više klupskih i medjuklupskih izložaba fotografije. Član Stručnog odbora Simpozijuma NCF: 1998, 1999.

Treba istaći i savetodavnu ulogu dr Jovanovića u osnivanju i radu Nacionalnog centra za fotografiju od početne inicijative za osnivanje Centra, 1990. pa sve do danas, kao i u utemeljenju simpozijuma o fotografiji NCF.
*  
Nagrade  
Za aktivnost u fotografiji nagradjen:  
- Diploma za doprinos razvoju fotografije Foto-saveza Jugoslavije, 1982;  
- Povelja za doprinos razvoju NCF, 1998.

- Povelja Počasni član NCF, 1999.
 
Kontakt: Prof. dr Miodrag Jovanović, Filozofski fakultet - Grupa za istoriju umetnosti, 11000 Beograd, ul. Čika Ljubina br. 10., ili elektronska pošta fotogram@beotel.yu .
 

(Belešku sastavio Goran Malić, 25. 6. 2004)

Sa svečanosati povodom Dana NCF (i dodele povelje za poseban doprinos dr Miodragu Jovanoviću), 9. juna 2004, u Galeriji Artget u Beogradu.

S leva na desno: Goran Malić, predsednik NCF, Jasna Marković (u sredini) i prof. dr Miodrag Jovanović.


 

Na osnovu Pravilnika o dodeli Nagrade za Životno delo u oblasti fotografije Nacionalnog centra za fotografiju - NCF, odnosno Povelje za poseban doprinos srpskoj fotografiji, Upravni odbor NCF u sastavu: Goran Malić predsednik, i članovi Jasna Marković, Kosta Vasiljković, Mirko Lovrić i Stevan Ristić - doneo je sledeću odluku:
POVELJU NCF ZA POSEBAN DOPRINOS SRPSKOJ FOTOGRAFIJI   
za 2004. godinu dobio je:

dr MIODRAG JOVANOVIĆ   
istoričar umetnosti, redovni profesor Filozofskog fakulteta Univerziteta u Beogradu.

Nagrada je svečano uručena 09. juna 2004.godine u Galeriji Artget Kulturnog centra Beograda, povodom Dana Nacionalnog centra za fotografiju.


 
 
Home
Pitanja
Istorija
Istrazivanja
NCF
Leksikon
E-mail
 
FOTOgram has been online since May 1997. This issue updated: Jun, 20, 2004. 
Copyright (c) 1997-2008 by G. M. All rights reserved. Original version transmitted from Beograd, Srbija.